Αγαπάω τα τραίνα. Δεν είμαι "φίλος του σιδηροδρόμου", δεν έχω εντρυφήσει στην σχετική τεχνολογία πέρα από τα όσα έμαθα σπουδάζοντας πολιτικός μηχανικός, δεν έχω απωθημένα επειδή δεν έπαιξα αρκετά μικρός με τα τραινάκια μου. Όμως μου αρέσουν κάποια μοναδικά πράγματα του τραίνου: κυρίως η δυνατότητα (όπου υπάρχει) να κινείσαι ανάμεσα σε βαγόνια, καθώς και οι σταθμοί ως χώροι-σύμβολα. Κι ακόμη, είμαι πεπεισμένος για τη δυνατότητα των μέσων σταθερής τροχιάς να προσφέρουν ριζικές διεξόδους στα κυκλοφοριακά προβλήματα των πόλεων και ιδίως των μεγάλων πολεοδομικών συγκροτημάτων, εκεί που η επένδυση στην οδική υποδομή απλά παύει να αποδίδει.
Θα έπρεπε λοιπόν να χαίρομαι που η Αθήνα απέκτησε το 2004 τραμ και προαστιακό. Δυστυχώς, αυτά τα δύο μέσα, με τον τρόπο που αναπτύχθηκαν, με στενοχωρούν. Για το τραμ τα είχα γράψει, λακωνικά (στη "στήλη του συγκοινωνιολόγου" στο περιοδικό "4 Τροχοί"), σε μια εποχή που λόγω φούριας για τους Ολυμπιακούς κανένας δεν ήθελε να ακούσει. Μετά έφυγα από την Αθήνα και ησύχασα, που λέει ο λόγος, μέχρι που ήρθε και με βρήκε κι εδώ στη γραμμική πόλη ΛΑ.ΚΙ. ο προαστιακός. Οι συρμοί αυτοί μας συνδέουν με την πρωτεύουσα, εφόσον βέβαια είμαστε διατεθειμένοι:
(1) Να πληρώσουμε ακριβούτσικα, μια και το κόστος του εισιτηρίου φαίνεται να έχει προσεκτικά επιλεγεί ώστε να μη στενοχωρήσει τα ταξί
(2) Να προσαρμοστούμε στην ωριαία συχνότητα (ή, αν δεν γνωρίζουμε την ώρα αναχώρησης, να περιμένουμε κατά μέσο όρο μισή ώρα)
(3) Να χάσουμε σχεδόν δύο ώρες από τη ζωή μας για να πάμε στον προορισμό μας, λόγω αναδίπλωσης της διαδρομής μέσω Νερατζιώτισσας καθώς και λόγω των πολλών ισόπεδων διαβάσεων
(4) Να οδηγήσουμε ή να πάρουμε ταξί (υπάρχει και συγκοινωνία αλλά είναι ως συνήθως ανέκδοτο...) μέχρι τον εκάστοτε "νέο σιδηροδρομικό σταθμό" που, σε αντίθεση με τους παλιούς σταθμούς (και σε πείσμα κάθε συγκοινωνιολογικής "ορθοδοξίας"), δεν περνά από το κέντρο αλλά βρίσκεται κάπου κοντά στον ανισόπεδο κόμβο του αυτοκινητοδρόμου
Ειδικά αυτό το τελευταίο χαρακτηριστικό είναι που κάνει τον προαστιακό να "χάνει": αυτή η αμερικάνικη, "κορριντορίστικη" (από το corridor που σημαίνει [συγκοινωνιακός] διάδρομος) προσέγγιση του σχεδιασμού του, που ταιριάζει σε μια γραμμική ανάπτυξη "κορδέλας" (ribbon) και όχι στην παραδοσιακή, φιλική στο περιβάλλον ανάπτυξη των "στρογγυλών πόλεων", που περιορίζει τη δόμηση και αφήνει το χώμα να αναπνεύσει. Ο σιδηρόδρομος, σε αυτό το μοντέλο, υπάρχει "για να υπάρχει", ως παρακολούθημα ή μάλλον "τσόντα" του συστήματος μεταφορών και όχι ως εργαλείο αποσυμφόρησης, αλλαγής συνηθειών και διάδοσης μιας κουλτούρας με λιγότερο αυτοκίνητο στη ζωή μας. Ο πολύς κόσμος, ανεξάρτητα από το αν έχει τέτοιες ευαισθησίες, το λέει με πιο απλό τρόπο: "ο προαστιακός δεν βολεύει". Η Ελλάδα του ΚΤΕΛ ζει και βασιλεύει.
2 σχόλια:
ο προαστιακός βολεύει και παραβολεύει, αγαπητέ μου yanko. δε βολεύει αυτούς που δε βολεύονται με τίποτα ή αυτούς που αναγκαστικά επειδή ζουν σε "επαρχιοπόλεις" όπως όλα τα ανατολικά προάστια, ακόμα δεν έχουν διαμορφώσει "αστική" συμπεριφορά στις μετακινήσεις τους. Η πρώτη κατηγορία όμως είναι η σπουδαιότερη. Θυμάμαι στη Θεσσαλονίκη πριν μερικά χρόνια, όταν είχα εμπλακεί σε μια από τις άπειρες μελέτες για το μετρό, τη συζήτηση για το γεγονός ότι οι στάσεις που θα είναι στον άξονα της Εγνατίας θα έχουν ζώνη - άκουσον και ξαναάκουσον - μέχρι την τσιμισκή το πολύ από τη μια και μέχρι Ολύμπου (αν θυμάμαι καλά από την άλλη).Δηλαδή όλη η παραλία και όλη η πυκνοκατοικημένη περιοχή Αγ.Δημητρίου-Κασσάνδρου δεν θα το χρησιμοποιεί όχι διότι δεν καλύπτει τους πιθανούς προορισμούς (που αυτό ήταν το σωστό για τον αρχικό σχεδιασμό) αλλά γιατί είναι μακρυά δηλαδή 5-7 λεπτά κάθε άκρο από τις στάσεις. Επίσης θυμάμαι ότι η στάση Ευκλίδης και Φλέμινγ δεν βολέυει την Κάτω Τούμπα (ομοίως 5-7 λεπτά από κάποια σημεία της ή και 10-15 από άλλα) κοκ. Δηλαδή να τραβάς τα μαλιά σου. Δε σου κρύβω μάλιστα ότι και εγώ που περπάταγα από το σπίτι μου στην Καλλιθέα (Αγ.Ελεούσα) μέχρι τον ηλεκτρικό (καλλιθέα ή Μοσχάτο) 20-30 λεπτά για να παώ για καφέ στο κέντρο, ως φοιτητής στη Θεσσαλονίκη, έπαιρνα ταξί για να πάω να συναντήσω τη Γιάννα από την Αν.Θράκης μέχρι το Ιπποκράτειο (στην ευθεία όχι πάνω από 700 μέτρα. Δηλαδή έμαθα από αυτούς το λάθος.
Θέλω να πω πως αυτά που δεν γίναν ή πρέπει να γίνουν- και τα λες λίγο πολύ- δεν αντικαθιστούν το "αξίωμα" της υπεροχής του μέσου τόσο στην εξυπηρέτηση όσο και στην "εκπαίδευση". Να θυμίσω επίσης ότι για λόγους ισότητας και ελάχιστου δείγματος κοινωνικής πολιτικής απαιτείται ένας "δωρεάν" ανταγωνιστικός άξονας στην Αττική Οδό και ας είναι άδειος στον αιώνα τον άπαντα. Πολιτική δεν είναι πάντα η cost-benefit analysis. Είναι και η προστασία - με κόστος - του ενός και μοναδικού επιβάτη.
Φίλε bruce,
Ενδιαφέρουσα η παράθεση στοιχείων για το μετρό - μόνο που αυτή είναι μια άλλη συζήτηση για ένα άλλο μεταφορικό μέσο και θα τη συνεχίσουμε σε πρώτη ευκαιρία αλλού.
Κανείς επίσης δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η πριμοδότηση των αστικών συγκοινωνιών - αναγκαία συνθήκη για την επιβίωση της σύγχρονης πόλης - δεν μπορεί να υπακούει σε αμιγή κριτήρια κόστους-ωφελειών. Αλλά κακά τα ψέματα. Για λόγους που όλοι γνωρίζουμε, οι συγκοινωνίες και δη οι σιδηροδρομικές υστερούν στην ανάπτυξη. Για να κερδίσουν κοινό πρέπει να γίνουν ελκυστικές και ταυτόχρονα το αυτοκίνητο να γίνει πιο ασύμφορο (pull and push). Λύσεις που βασίζονται στην αλλαγή κουλτούρας ("να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τα ΜΜΜ") μάλλον αφορούν άλλους λαούς (πιο docile, πιο προσγειωμένους ή/και πιο υπανάπτυκτους - δεν ξέρω πια τι ακριβώς) και δυστυχώς όχι τον σημερινό μαμάω-και-δέρνω έλληνα που όταν ακούει για "παιδεία" φέρνει στο μυαλό του ένα δεκαοκταετές (ή και εικοσιπενταετές) baby parking.
y.
Δημοσίευση σχολίου